Từ xa xưa cây nhãn cây ăn quả đã quá qurn thuộc với người dân Việt Nam, được rất nhiều người yêu thích bởi mùi vị ngon ngọt mà nó mang lại. Cũng chính bởi vậy mà kỹ thuật trồng nhãn là vấn đề được rất nhiều người quan tâm và muốn thực hiện ngay tại sân vườn gia đình mình.
Nhãn là loại cây ăn trái phù hợp cho mọi đối tượng, từ người già cho tới trẻ nhỏ, nhiều năm trở lại đây nhãn được bán trên thị trường quanh năm bởi nhiều nhà vườn áp dụng được kĩ thuật trồng cây nhãn ra quả trái mùa.
Đến với bài viết ngày hôm nay, Fao sẽ hướng dẫn cho các bạn cách trồng nhãn cũng như những kỹ thuật trồng, cách chăm sóc để đạt được năng suất và chất lượng cao nhất nhé.
Điều kiện cần thiết để thực hiện kỹ thuật trồng nhãn
Những yêu cầu sinh thái cần thiết trong thời gian thực hiện kỹ thuật trồng nhãn để đảm bảo cây nhãn của bạn có thể phát triển tốt và hạn chế bị nhiễm sâu bệnh.
1. Nhiệt độ
Cây Nhãn thường được trồng chủ yếu trong vĩ độ từ 15 cho tới 28o Bắc và Nam của xích đạo. Nhiệt độ trung bình hàng năm là từ 21 đến 27oC phù hợp cho cây phát triển và sinh trưởng.
2. Lượng mưa
Nhãn cần có lượng mưa thích hợp để cung cấp cho cây hàng năm khoảng 1300 đến 1600mm. Lúc cây tới giai đoạn hoa gặp thời tiết nắng ấm, tạnh ráo có lợi cho việc đậu quả, thụ phấn và năng suất sẽ cao hơn.
3. Ánh sáng
Cây nhãn để có thể phát triển thì chúng cần nhiều ánh sáng và thông thoáng. Trong giai đoạn sinh trưởng và phát triển, nhãn thích hợp với ánh sáng tán xạ hơn so với ánh sáng trực xạ.
Ánh sáng chiếu được vào bên trong tán giúp cây sinh trưởng và giúp sai trái hơn, ngoài ra ánh sáng còn giúp đậu trái, vỏ bóng và có hương vị ngọt, ngon.
4. Nước
Tuy rằng nhãn là cây ưa ẩm nhưng chúng lại không chịu được ngập úng và rất dễ nhạy cảm với tình trạng ngập nước kéo dài. Ngược lại, nếu gặp thời tiết khô hạn trong khoảng thời gian dài sẽ làm cho cây phát triển chậm hơn, ra hoa và đậu trái càng thêm phần khó khăn.
5. Đất đai
Đất cát pha thịt, đất phù sa, đất đỏ là những loại dất có thành phần cơ giới nhẹ phù hợp với kỹ thuật trồng nhãn kio hơn trên những loại đất khác. Cây nhãn phát triển tốt nhất trong điều kiện đất thoát nước, tơi xốp, độ pH nước nằm trong khoảng từ 5,5 đến 6,5.
Kỹ thuật trồng nhãn hiệu quả nhất
Để nhân giống có tỉ lệ thành công cao thì bạn đừng nên bỏ qua những chia sẻ của Fao dưới đây, kỹ thuật trồng nhãn có thành công cũng phải phụ thuộc vào cách nhân giống đó.
1. Cách nhân giống
a. Chiết cành
Đây là phương pháp nhân giống phổ biến và hầu hết được mọi người áp dụng trên cây nhãn, thời gian tiến hành chiết cành tốt nhất là vào đầu mùa mưa.
Chọn lựa cành chiết trên cây mẹ đạt năng suất cao, phẩm chất tốt, phát triển tốt, không bị nhiễm sâu bệnh hại quan trọng. Lựa chọn cành chiết có đường kính nằm trong khoảng từ 0.8 đến 1.5cm, chiều dài từ 0.5 đến 0.8m, tùy thuộc vào từng giống.
Sử dụng dao bén khoanh vỏ cành 1 đoạn có chiều dài khoảng 0.5 đến 1 cm cách ngọn cành 0.5 đến 0.8m tùy thuộc vào từng giống nhãn, cạo sạch vỏ (có thể sử dụng thêm chất kích thích ra rễ thoa phía trên của vết khoanh).
Sử dụng bao nylon bó chỗ khoanh lại, khoảng thời gian là 1 đến 2 tuần thì bắt tay vào việc bó bầu. Vật liệu được sử dụng để bó bầu có thể là rễ lục bình hay bột xơ dừa. Khoảng 1,5 đến 2 tháng sau là bó bầu sẽ bắt đầu ra rễ.
Tới giai đoạn rễ thứ cấp ra đều và chuyển sang màu vàng lợt thì bạn cắt xuống giâm tới khi cây ra được 1 đợt đọt và bắt đầu già thì lúc này bạn có thể bắt tay vào kỹ thuật trồng nhãn.
b. Ghép mắt
Phương pháp ghép mặt được áp dụng trong trường hợp cần thay đổi giống nhanh từ giống nhãn có phẩm chất kém sang giống nhãn có phẩm chất ngon và năng suất cao. Từ những gốc nhãn có sẵn, sẽ tiến hành ghép giống cần ghép vào.
Trường hợp ghép mắt thường áp dụng kiểu ghép chữ U hoặc chữ H. Sử dụng dây PE quấn kín mối ghép, sau khoảng thời gian là 2 đến 3 tuần tháo dây ra, chir sau 5 ngày là bạn tiến hành cắt ngọn gốc ghép.
Hiện nay phương pháp ghép cành trên nhãn cũng được nhiều người áp dụng trên phạm vị rrộng rãi để nhân nhanh những giống nhãn có phẩm chất tốt, đạt năng suất cao ra thị trường tiêu thụ.
2. Tiêu chuẩn cây giống tốt
Để đạt được giống nhãn tiêu chuẩn thì chúng phải có những đặc điểm sau đây:
Thân cây thẳng và vững chắc. Chiều cao cây giống phải lớn hơn 80 cm (đối với cây ghép), lớn hơn 60 cm (đối với cây chiết).
Đường kính cành giống dao động từ 1,0 đến 1,2 cm (đo cách vết ghép khoảng 2 cm về phía trên đối với cây ghép), từ 0,8 cm trở lên (đối với cây chiết đo cách mặt giá thể bầu ươm 10 cm). Có 2 hoặc nhiều hơn 2 cành (đối với cây ghép) và chưa phân cành hay có thể có hơn 2 cành (đối với cây chiết).
Có 1 tới 2 đợt lộc mới sinh ra sau khi ghép hoặc chiết. Số lá trên thân chính xuất hiện đầy đủ từ vị trí chiều cao cây cho tới ngọn. Lá cây nhãn đã trưởng thành có đặc điểm là xanh tốt và có hình dạng, kích thước đặc trưng của giống.
3. Những giống phổ biến hiện nay
Hiện nay, nhãn đã được trồng rất rộng rãi ở Việt Nam, những nơi chuyên về nhãn có thể kể tới như: Đông Nam Bộ, vùng duyên hải Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửu long (ĐBSCL).
Tại những vùng này có thể trồng một số giống nhãn đạt năng suất cao, chất lượng ngon như nhãn Xuồng cơm vàng, nhãn Tiêu da bò (tiêu Huế), nhãn Super (nhóm nhãn long).
a. Giống nhãn Xuồng cơm vàng
Giống nhãn này có xuất xứ và được trồng đầu tiên tại tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu. Đây là giống nhãn có nhiều triển vọng trong tương lại. Khả năng phát triển ở mức khá. Năng suất thu hoạch ở mức ổn định, cây ở độ tuổi từ 15 đến 20 năm có năng suất trung bình từ 100 đến140kg/cây/năm.
Quả trên từng chùm to đều, trọng lượng mỗi quả nhãn trung bình từ 16 đến 25g. Thịt quả mang màu sắc đặc trưng là trắng hanh vàng, thịt dầy từ 5,5 đén 6,2 mm, tỷ lệ % thịt (phần ăn được của quả nhãn)/quả 60 tới 70%, độ Brix đạt 21 đến 24%.
Cấu trúc thịt: dai, ráo, dòn. Mùi vị ngọt, hương vị khá thơm, được dùng để ăn tươi trực tiếp là chủ yếu. Vỏ trái khi chín chuyển sang màu vàng da bò.
Giống nhãn Xuồng cơm vàng rất phù hợp được trồng trên vùng đất cát giồng, nếu thực hiện kỹ thuật trồng nhãn xuồng cơm vàng trên đất khác nên trồng bằng cây tháp sử dụng gốc nhãn có sẵn tại địa phương.
b. Giống nhãn Super
Cây nhãn Super ra hoa tự nhiên, mùa vụ để thu hoạch chính (vụ 1) vào tháng 6 cho tới tháng 7 Dương lịch, vụ phụ (vụ 2) từ tháng 12 cho tới 1 Dương lịch. Năng suất thu hoạch ở mức ổn định, cây từ 4 năm tuổi có năng suất trung bình đạt 30 kg/cây/năm.
Trọng lượng của mỗi quả nhãn bình quân khoảng 10 đến 14g. Thịt quả có màu sắc giống với những loại nhãn khác, đó là trắng, hanh vàng, thịt dầy từ 5 đến 8 mm, tỷ lệ % thịt/quả 65 tới 70%, độ Brix từ 21 đến 25%.
Cấu trúc thịt của nhãn Super: ráo, dòn. Mùi vị ngọt, tuy nhiên giống nhãn này lại ít thơm. Vỏ trái khi chín chuyển sang màu vàng sậm hoặc vàng sáng.
c. Giống nhãn Tiêu da bò
Giống nhãn Tiêu da bò còn được gọi với cái tên là Tiêu Huế. Đây là giống được mọi người trồng phổ biến do có khả năng phát triển rất cao. Năng suất thu hoạch ở mức ổn định, cây ở độ tuổi từ 8 đến 10 năm có năng suất trung bình từ 120 đến 180kg/cây/năm.
Trọng lượng mỗi quả bình quân từ 8 đến 12g. Thịt quả có màu trắng đục, thịt từ 5 đến 6 mm, tỷ lệ % thịt/quả 60 đến 65%, độ Brix từ 20 đến 23%. Cấu trúc thịt: khá ráo và dai. Mùi vị ngọt chỉ ở mức trung bình và không thơm nhiều.
Như vậy là chúng ta đã tìm hiểu xong về kỹ thuật trồng nhãn cũng như là những kỹ thuật trồng, đặc tính của từng loại nhãn rồi. Qua bài viết này, Fao hy vọng các bạn có thể tự tay trồng cho mình vườn nhãn xanh tốt, đạt năng suất cao, lựa chọn được giống nhãn hợp lí để có nguồn thu nhập lớn từ chúng nhé. Chúc các bạn thành công!